8ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ

Στην παρούσα εργασία γίνεται προσπάθεια αποτύπωσης ενός προγράμματος Εκπαίδευσης για τη Αειφόρο Ανάπτυξη, το οποίο σχεδιάστηκε στο πλαίσιο του 11ου Στόχου Βιώσιμης Ανάπτυξης, Βιώσιμες Πόλεις και Κοινότητες. Με το συγκεκριμένο πρόγραμμα έγινε προσπάθεια να εμπεδωθεί η έννοια του ενεργού πολίτη μέσα από τη συμμετοχή των μαθητών και των μαθητριών του τμήματος σε βιωματικές δράσεις. Γίνεται μία συνοπτική παρουσίαση της μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε για την υλοποίηση του καινοτόμου προγράμματος, καθώς και των δραστηριοτήτων, των δράσεων και των συνεργασιών που αναπτύχθηκαν. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο σχεδιασμό και τα αποτελέσματα της έρευνας που υλοποιήθηκε μαθητών σε σχέση με την προσβασιμότητα/προσπελασιμότητα του Δήμου Αμαρουσίου. Με βάση τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την ποσοτική έρευνα και την έρευνα πεδίου, η προσβασιμότητα των δημόσιων χώρων του Αμαρουσίου χαρακτηρίζεται ως μέτρια, και, λόγω της έλλειψης σχεδιασμού, υποδομών και των εμποδίων που παρεμβάλλονται κατά την προσπέλαση, επισημαίνεται ότι τα άτομα με αναπηρίες δεν μπορούν με ασφάλεια και αυτονομία να μετακινηθούν στους δημόσιους χώρους και στις υπηρεσίες που προσφέρει ο Δήμος.

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης, προσβασιμότητα, άτομα με αναπηρίες

Τη σχολική χρονιά 2017-18 η περιβαλλοντική ομάδα του σχολείου μας, υλοποίησε πρόγραμμα με τίτλο «Νεαρόν ύδωρ: πηγή ζωής», με σκοπό την γνωριμία των μαθητών με το ζωτικότερο «στοιχείο» του πλανήτη μας το νερό καθώς και με τους υδάτινους πόρους της Καλύμνου.

Το νερό είναι πολύτιμο φυσικό αγαθό και η έλλειψη του καθώς και η αυξανόμενη ζήτησή του δημιουργούν προβλήματα με επιπτώσεις στην κοινωνία, στην οικονομία και την καθημερινή ζωή. Η δική μας προσπάθεια στο σχολικό επίπεδο, αποτόλμησε να διερευνήσει το πολυδιάστατο θέμα του νερού, αφού η Κάλυμνος αντιμετωπίζει πρόβλημα λειψυδρίας όπως πολλά άλλα νησιά του Αιγαίου.

Η αγάπη των μαθητών για τον τόπο που ζουν και το ενδιαφέρον τους για το θέμα παρακίνησε την ομάδα να ασχοληθεί με το θέμα αυτό.

νερό, υδάτινοι πόροι, πηγές

Οι δάσκαλοι, από την πρώτη τους επαγγελματική δραστηριότητα και στη συνέχεια της σταδιοδρομίας τους, αντιμετωπίζουν συχνά το θέμα της δυσκολίας που έχουν τα παιδιά στην κατανόηση κάποιων εννοιών. Έτσι πάντα επιζητούν απλούς τρόπους για την κατανόηση κάποιων δυσνόητων λέξεων εκ μέρους των μαθητών. Το ίδιο συνέβη και με τον όρο αειφορία, έναν όρο που άρχισε να μπαίνει δυναμικά στα προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης τη δεκαετία του ΄90. Το Δάσος λοιπόν, ένας πολύ σημαντικός πόρος ζωής, ένα οικοσύστημα το οποίο συνεχίζει να είναι αειφόρο όταν το διαχειριζόμαστε σωστά, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τη διαμόρφωση του προτεινόμενου εκπαιδευτικού προγράμματος σε στόχο να κατανοήσουν τα παιδιά την έννοια της αειφορίας και της σωστής διαχείρισης ων πόρων .

Δάσος, Οικοσύστημα, Χλωρίδα και Πανίδα του Δάσους, Φωτοσύνθεση, Φαινόμενο του Θερμοκηπίου, Διαχείριση, Ανακύκλωση.

Το κείμενο αυτό περιγράφει τη διαδικασία υλοποίησης ενός Προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με θέμα «Μια βελανιδιά για τα παιδιά: χτες, σήμερα, αύριο» εκκινώντας από τα κριτήρια επιλογής του θέματος, συνεχίζοντας στους μαθησιακούς στόχους που τέθηκαν από τους εκπαιδευτικούς, τις μεθόδους και τεχνικές που ακολουθήθηκαν και τον τρόπο ανάπτυξης των θεματικών ενοτήτων. Δίδεται βαρύτητα στις βιωματικές δράσεις που υλοποιήθηκαν και στις καλλιτεχνικές δημιουργίες των μαθητών. Τέλος γίνεται αναφορά στην Παρουσίαση του Προγράμματος, στην Αξιολόγησή του και κατατίθενται τα τελικά Συμπεράσματα.

βελανιδιά, πυρκαγιές, ομαδοσυνεργατική, διαθεματικότητα

Η περιβαλλοντική επικοινωνία αποτελεί το κύριο εργαλείο με το οποίο ενημερωνόμαστε για το περιβάλλον. Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αειφορική ανάπτυξη και στην περιβαλλοντική εκπαίδευση διότι έχει την δυνατότητα να συνδέει τη γνώση με τη δράση. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να βρεθεί ο βαθμός απόδοσης των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες στη μάθηση των περιβαλλοντικών και γεωπονικών μαθημάτων καθώς και η προοπτική της δημιουργίας μιας προσαρμοσμένης στρατηγικής περιβαλλοντικής επικοινωνίας και εκπαίδευσης που θα μπορούσε να συμβάλλει στην μάθηση. Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε ήταν κυρίως η παρατήρηση της απόδοσης των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες στα περιβαλλοντικά και γεωπονικά μαθήματα κατά τη διάρκεια ενός έτους. Στη συγκεκριμένη εργασία, παρατηρήθηκε ότι οι μαθητές του Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑ.Λ) του τομέα Γεωπονίας, Διατροφής και Περιβάλλοντος, με μαθησιακές δυσκολίες εμφανίζουν μεγαλύτερη απόδοση κατά την προφορική τους εξέταση στα γεωπονικά και περιβαλλοντικά μαθήματα μέσω βιωματικών εμπειριών. Ενδεχομένως διότι οι περισσότεροι από αυτούς διέμεναν σε αγροτικές οικογένειες και μπορούσαν εύκολα να αποδώσουν στις εργασίες των μαθημάτων. Παράλληλα, όμως και οι μαθητές που δεν προέρχονται από αγροτικές οικογένειες εμφάνισαν αρκετά καλή απόδοση λόγω της άμεσης επαφής τους με το περιβάλλον.

Περιβαλλοντική επικοινωνία, εκπαίδευση, μαθησιακές δυσκολίες, αειφορική ανάπτυξη

Η γεωλογική εξέλιξη προίκισε το νησί της Καλύμνου με γεωτόπους που αξίζει ως πολίτες του νησιού μας, να γνωρίσουμε, να αναδείξουμε και να προστατεύσουμε. Γεωλογικοί σχηματισμοί, όπως τα σπήλαια, οι ιαματικές πηγές, τα αναρριχητικά πεδία, το κέρας της Τελέντου, οι ηφαιστειακοί τόφοι είναι στοιχεία χαρακτηριστικά της γεωλογικής κληρονομιάς του νησιού μας.

Η εργασία ξεκίνησε το φθινόπωρο του 2017 έπειτα από διάλογο και πλειοψηφική επιλογή μαθητών και μαθητριών της Β ΄ και Γ΄ τάξης του σχολείου μας. Το ενδιαφέρον μας τονώθηκε, όταν αντιληφθήκαμε ότι στον Άτλαντα των Γεωλογικών Μνημείων του Αιγαίου περιλαμβάνονταν και 6 γεώτοποι από της Καλύμνου.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, που διεξήχθη από το Νοέμβριο 2017 ως τον Μάιο 2018, έγινε προσπάθεια πολύπλευρης προσέγγισης του θέματος με σκοπό οι μαθητές και οι μαθήτριες να κατανοήσουν τη δημιουργία σημαντικών γεωτόπων του νησιού και να ευαισθητοποιηθούν στο θέμα της διατήρησης και της προστασίας τους.

Γεώτοποι, Σπήλαια, Γεωλογικά μνημεία

Το παρόν άρθρο περιγράφει σχολικές δραστηριότητες που διεξάγονται στο πλαίσιο προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με τίτλο "Χρώματα και αρώματα του τόπου μας" από μαθητές Γυμνασίου σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς τους. Αντικείμενο της εργασίας τους αποτελούν τα βότανα και τα αρωματικά φυτά της περιοχής τους. Η μεθοδολογική προσέγγιση που εφαρμόζεται είναι το σχέδιο εργασίας (μέθοδος project), η οποία ακολουθεί τις αρχές του εποικοδομισμού, της ανακαλυπτικής και συνεργατικής μάθησης, της διεπιστημονικότητας και διαθεματικότητας.

σχολικές δραστηριότητες, περιβαλλοντική εκπαίδευση, σχέδιο εργασίας